31 grudnia o godz. 23:00 czasu Greenwich, czyli tego obowiązującego na Wyspach Brytyjskich, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, po 47 latach członkostwa, ostatecznie rozstaje się z Unią Europejską. Formalnie nastąpiło to 31 stycznia 2020 roku, ale przez kolejne jedenaście miesięcy obowiązywał okres przejściowy i Wielka Brytania była traktowana jak pełnoprawny członek Unii. To się zmieni od 1 stycznia. Wszystkich zmian, będących konsekwencją Brexitu, są setki. Szczegółowo opisano je w umowie rozwodowej, którą w końcu, po miesiącach żmudnych negocjacji, udało się zawrzeć 24 grudnia.
W wielkim skrócie można powiedzieć, że 1 stycznia Wielka Brytania przestanie być częścią unijnego jednolitego rynku, jednolitej przestrzeni prawnej, unii celnej, nie będzie też już można korzystać z europejskich zasad swobody przepływu osób, a spraw dotyczących Wielkiej Brytanii nie będzie rozstrzygał Europejski Trybunał Sprawiedliwości.
Od 1 stycznia podróżnych przekraczających brytyjską granicę, przedsiębiorców, studentów, ale też wszystkich Europejczyków i Brytyjczyków, którzy do tej pory mieli jakiekolwiek kontakty z drugą stroną kanału La Manche czeka wielka zmiana.
Granice i paszporty
Dotychczasowy sposób przekraczania granicy – na dowód osobisty – odejdzie do historii 30 września 2021 roku. Po tym dniu do UK będzie można wjechać wyłącznie posiadając paszport. Osoby, które posiadają status osiedleńca lub tzw. pre-settled status w ramach systemu EU Settlement Scheme będą mogły używać dowodu osobistego co najmniej do 31 grudnia 2025 roku.
Dobra informacja jest taka, że nie trzeba będzie mieć wizy wjazdowej, ale dotyczy to tylko osób, które będą chciały wjechać do UK na krótki czas i tylko w celach turystycznych, biznesowych lub odwiedzenia rodziny.
Za to Brytyjczycy jadący do Unii Europejskiej od 1 stycznia będą ustawiać się w kolejce oznaczonej „non-EU”.
Ubezpieczenie podróży
Obecny system, czyli karta EKUZ nie będzie już obowiązywał. Należy więc zadbać o ubezpieczenie przed wyjazdem do państw UE. Osoby na stałe zamieszkujące Wielką Brytanię przed 31 grudnia 2020 r. będą mogły w dalszym ciągu korzystać z karty EHIC wydanej przez Wielką Brytanię podczas wyjazdów do państw UE.
Praca
Dostęp do brytyjskiego rynku pracy zmieni się diametralnie. Do historii odchodzi przylot i szybkie (legalne!) znalezienie pracy w restauracji, hotelu, czy na budowie. Od 1 stycznia, aby móc w UK pracować legalnie trzeba będzie o tę pracę postarać się wcześniej. 1 stycznia zacznie obowiązywać tzw. system punktowy – jednakowy dla obywateli państw z całego świata, nie tylko z Unii Europejskiej. W założeniu ma on priorytetowo traktować umiejętności i talenty osoby ubiegającej się o wjazd do Zjednoczonego Królestwa, a nie to, skąd dana osoba pochodzi. Rząd nie ukrywa, że chodzi mu o to, aby do Wielkiej Brytanii przybywali wysoko wykwalifikowani specjaliści, a nie np. osoby szukające pracy fizycznej w restauracjach czy w rolnictwie. O szczegółach możecie przeczytać w naszym poradniku Punktowy system imigracyjny w Wielkiej Brytanii
Studia
Wielka Brytania wychodząc z UE, wychodzi też z europejskiego programu wymiany studentów i naukowców Erasmus. Decyzja tłumaczona jest tym, że europejscy studenci są zbyt drodzy. Nowy program – nazwany dla upamiętnienia matematycznego geniusza Alana Turinga – ma być dostępny dla studentów z całego świata. Nie podano jednak żadnych szczegółowych informacji dotyczących programu Turinga. Media spekulują, że wymogi dotyczące naborów będą bardziej restrykcyjne, a koszt korzystania z programu będzie tak duży, że przeciętnego studenta nie będzie na niego stać.
Od 1 sierpnia 2021 r. studenci z Unii Europejskiej stracą dostęp do kredytów studenckich brytyjskiego rządu i będą musieli płacić wyższą stawkę na brytyjskich uczelniach.
Osoby już studiujące w Wielkiej Brytanii będą mogły dokończyć studia na obecnych zasadach, mając dostęp m.in. do kredytów studenckich brytyjskiego rządu.
Rozmowy telefoniczne
31 grudnia na Wyspach przestanie obowiązywać wprowadzona trzy lata temu dyrektywa „Roam Like At Home”. Ustalenia z nią związane oznaczają, że na terenie całej Unii Europejskiej można dzwonić bez przeszkód i dodatkowych kosztów do dowolnego unijnego państwa. Żaden operator w Wielkiej Brytanii nie zamierza przywrócić wysokich opłat za roaming. Rozstanie Wielkiej Brytanii z Unią Europejską może jednak oznaczać zmiany w cennikach po drugiej stronie kanału La Manche. Polscy operatorzy zapewniają, że postarają się znaleźć rozwiązanie, choć bez podwyżki opłat się nie obejdzie. W tym celu należy śledzić informacje swoich operatorów.
Przelewy pieniężne
Przelewy pieniężne będą odbywać się na niezmienionych zasadach.
Paczki
Mimo wynegocjowanej umowy nastąpią zmiany w transporcie paczek do Wielkiej Brytanii i z UK do Polski. Odbiorca w Polsce zobowiązany będzie do dokonania opłaty w wysokości 17,90 PLN za pocztową odprawę celną. Z VAT zwolnione są przesyłki niehandlowe wysyłane od osoby fizycznej do osoby fizycznej (C2C) o wartości poniżej 45 EUR. Dla paczek powyżej 45 EUR – najprawdopodobniej wystąpi konieczność dopłaty VAT po stronie polskiej przez odbiorcę. Polska ustawa o VAT przewiduje kilka zwolnień z VAT od importu - możecie przeczytać o nich w ustawie o VAT od art.48. VAT w Polsce zapłaci odbiorca w przypadku paczek B2B i B2C od każdej kwoty, o ile towar jest wysyłany w celach handlowych.
VAT i cło
Mimo wystąpienia Wielkiej Brytanii z jednolitego rynku UE i unii celnej, brytyjscy i europejscy producenci wciąż bedą mieli otwarty dostęp do rynku drugiej strony, bez ceł i ograniczeń kwotowych wymiany handlowe. Od 1 stycznia 2021 r. pojęcia „wysyłek” i „przywozów” nie będą już jednak miały zastosowania w odniesieniu do przedsiębiorstw brytyjskich wysyłających towary do UE. Będzie mowa jedynie o imporcie i eksporcie. Zarówno w przypadku transakcji B2B, jak i B2C przy eksporcie do Unii Europejskiej, jak i imporcie do UK, transakcje będą objęte zerową stawką celną. Dzięki wprowadzeniu płatności odroczonych firma zarejestrowana jako płatnik VAT nie będzie płacić podatku VAT od importowanych towarów po ich przybyciu do Wielkiej Brytanii.
Przewóz towarów
Dotychczas kierowca ciężarówki wioząc towar do Wielkiej Brytanii potrzebował dwóch dokumentów – faktury i listu przewozowego. Od 1 stycznia będzie potrzebował wielu innych – różnych pozwoleń, zaświadczeń, certyfikatów weterynaryjnych czy fitosanitarnych. Rząd brytyjski obiecuje, że wiele z nowych obowiązków będzie można załatwić online, w tym celu przygotowywanych jest 10 nowych programów informatycznych. Problem w tym, że nie wszystkie jeszcze działają i nie wiadomo czy i kiedy będą one ze sobą współpracowały na czas.
Limity na papierosy i alkohol
Od 1 stycznia podróżnych przyjeżdżających z Polski do Wielkiej Brytanii będą obowiązywały takie same przepisy jak podróżnych z krajów trzecich, czyli niebędących członkami Unii Europejskiej. Oznaczać to będzie zmianę (zmniejszenie) limitów dotyczących towarów przywożonych w bagażu osobistym.
Z należności celno-podatkowych zwolnione będą m.in.: tytoń i wyroby tytoniowe w ilości nie większych niż: papierosy – 200 sztuk, cygaretki (cygara o masie nie większej niż 3g/sztukę) – 100 sztuk, cygara – 50 sztuk, tytoń do palenia – 250 gramów. Bez cła będzie też można przywieźć: alkohol etylowy o mocy objętościowej alkoholu powyżej 22 proc. (np. wódka) – 1 litr, wina niemusujące – 4 litry, wino musujące i napoje do 22 proc. alkoholu – 2 litry, piwo – 16 litrów.
Szczegółowe informacje znajdują się na stronie gov.uk
Tax Free
Od 1 stycznia podróżni, którzy dokonali zakupu towarów na terytorium UE w ramach procedury Tax Free i posiadają stałe miejsce zamieszkania na terytorium Wielkiej Brytanii będą traktowani jak obywatele państw trzecich. Tym samym będzie im przysługiwało prawo do otrzymania zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium UE, które w stanie nienaruszonym zostaną wywiezione przez nich poza terytorium UE w bagażu osobistym podróżnego.
Warunkiem ubiegania się o zwrot podatku zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium UE będzie posiadanie przez podróżnego potwierdzenia wywozu towarów w formie określonej przepisami państwa członkowskiego, z terytorium którego nastąpił faktyczny wywóz towarów.
Policja i bazy danych
1 stycznia brytyjska policja i służby wywiadowcze stracą dostęp do tych unijnych baz danych, które aktualizowane są na bieżąco. Wciąż będą jednak miały dostęp do danych o podróżnych, kryminalnych, DNA, odcisków palców i pojazdów. Nie wiadomo jeszcze, czym zastąpiony zostanie europejski nakaz aresztowania.
Komentarze 38
"Nie podano jednak żadnych szczegółowych informacji", "Media spekulują", "postarają się znaleźć rozwiązanie", "problem w tym, że nie wszystkie jeszcze działają i nie wiadomo czy i kiedy będą one ze sobą współpracowały na czas", "nie wiadomo jeszcze"
- a to nawet zabawne jest. Takie przewidywalne. Jednym słowem: bajzel, wiadomo nic.
A "na czas", tzn. od dziś, od północy? :D
Od dziś, tj. od północy będzie stycznia 2021.
I to jest oczywista oczywistość.
Chyba, albo tak mi się wydaje...
No chyba, że BJ przesunie dzisiaj 1 stycznia dla UK na połowę roku.
Ja nie jestem mściwy ani nawet złośliwy (no, może czasami ;), ale widok Anglików stojących w kolejce z napisem "non UE" wraz z obywatelami różnych dalekich krajów...
Może w tych kolejkach poczują się jakby Imperium znów istniało, a słońce nad nim nie zachodziło ;-) Może, jak mówi BJ, tam w końcu poczują się niezależni, wyzwoleni z unijnych łańcuchów... ;)))