Olga Tokarczuk otrzymała Nagrodę Nobla za rok 2018, gdyż w ubiegłym roku tej nagrody nie przynano. Drugim laureatem, za rok 2019, został austriacki pisarz Peter Handke.
Tokarczuk jest piątą, a wliczając Isaaca Bashevisa Singera, szóstą polską laureatką literackiego Nobla. Wcześniej w tej dziedzinie nagrody otrzymali: Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz i Wisława Szymborska.
Przybliżając sylwetkę Olgi Tokarczuk członkowie Akademii podkreślali, że przełom przyniosła jej powieść „Prawiek i inne czasy”, która „jest wyśmienitym przykładem polskiej literatury po 1989 rok”. Jak dodawali, pisarka „nigdy nie postrzega rzeczywistości jako czegoś stałego i danego raz na zawsze. Jej powieści zbudowane są na napięciu między kulturowymi sprzecznościami: natura kontra kultura, rozsądek kontra szaleństwo, mężczyzna kontra kobieta, dom kontra wyobcowanie”.
Nagrody dla Tokarczuk
Tokarczuk urodziła się w 1962 roku w Sulechowie. Ukończyła psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie studiów jako wolontariuszka opiekowała się osobami chorymi psychicznie. Po studiach pracowała jako psychoterapeutka. Należy do najbardziej cenionych przedstawicielek polskiej literatury współczesnej.
Jej debiut powieściowy to wydana w 1993 roku książka „Podróż ludzi Księgi”, dwa lata później ukazała się jej kolejna książka - „E.E.”. Ogromny sukces odniosła trzecia powieść Tokarczuk „Prawiek i inne czasy” (1996), za którą pisarka w 1997 roku otrzymała Paszport Polityki. W tym samym roku otrzymała także nagrodę Fundacji im. Kościelskich. Rok później w księgarniach pojawił się „Dom dzienny, dom nocny” - książka zainspirowana historią Sudetów i miasta Nowa Ruda, a więc miejsc, w których pisarka mieszkała.
W 2015 roku ukazały się „Księgi Jakubowe” – monumentalna, niemal tysiącstronicowa powieść historyczna, której akcja toczy się w czasach Rzeczpospolitej Obojga Narodów, nazywana przez krytyków rewersem sienkiewiczowskiej „Trylogii”.
Powieść „Bieguni” w tłumaczeniu Jennifer Croft doceniona została Międzynarodową Nagrodą Bookera w 2018 roku. Był to pierwszy przypadek przekładu polskiej literatury nagrodzony jednym z najważniejszych wyróżnień literackich świata.
Tłumaczenie „Prowadź swój pług przez kości umarłych” było nominowane zarówno do nagrody Bookera, jak i National Book Awards. Na podstawie tej powieści Agnieszka Holland i Kasia Adamik nakręciły film „Pokot”.
