Do góry

Tragedia, która wciąż boli mieszkańców Aberfan

Miejscowość Aberfan położona jest w obszarze bogatym w złoża wysokogatunkowego węgla. Stąd głównym źródłem utrzymania tamtejszej ludności stała się praca w kopalniach. Do lat 60., kiedy wydarzyła się tragedia, odpady górnicze pochodzące z sąsiednich kopalń gromadzone były na hałdach Merthyr Tydfil, znajdujących się nad wioską.

Aberfan tuż po katastrofie, Source (WP:NFCC#4)

W 1966 roku okolice Aberfan nawiedzały silne ulewy. Strome zbocza wzgórz, gdzie składowane były odpady, rozmiękczała i podmywała woda. Władze państwowej spółki węglowej nie zareagowały w porę na ostrzeżenia lokalnych władz zaniepokojonych stanem kopalnianych składowisk.

Aż w końcu przyszedł dzień 21 października 1966 roku. Był mglisty piątkowy poranek, kiedy na wioskę osunęło się 40 000 metrów sześciennych skał przesiąkniętych wodą. W tym samym czasie na wzgórzu pracowała brygada robotników, którzy dostrzegli masę skał płynącą z ogromną prędkością w stronę wioski. Nie mogli jednak nikogo ostrzec, gdyż dostępny im telefon nie działał. Jak wyniknęło z późniejszego dochodzenia, ostrzeżenie niewiele by dało. Nie było już czasu na ewakuację.

Akcja ratunkowa w Aberfan po katastrofie, Source (WP:NFCC#4)

Lawina odpadów górniczych zasypała budynek szkoły podstawowej oraz dwadzieścia domów. Pozostałe zabudowania w wiosce również uległy zniszczeniu i zalaniu. Mieszkańcy byli zmuszeni do ewakuacji. Akcja ratunkowa trwająca do 29 października ujawniła rozmiar tragedii. Na skutek zejścia lawiny zginęły 144 osoby, w tym 28 dorosłych oraz 116 dzieci w wieku od 7 do 10 lat. Śmierć poniosła niemal połowa uczniów miejscowej szkoły.

Białe łuki na cmentarzu Bryntaf w Aberfan oznaczają groby dzieci zabitych w katastrofie, fot. Llywelyn2000 at Welsh Wikipedia

Wydarzenia z Aberfan zostały ukazane w jednym z odcinków najnowszego sezony serialu „The Crown”. Aby odtworzyć tragiczne wydarzenia, producenci filmu poprosili o pomoc mieszkańców Aberfan oraz naocznych świadków tragedii. Ci, którzy zdecydowali się wziąć udział w rekonstrukcji dramatu, mieli do dyspozycji terapeutę. Mimo tego, że od tragicznego wydarzenia upłynęło ponad pół wieku, wspomnienia dramatu wciąż stanowią żywą ranę w pamięci ludzi.