Biznesplan krok po kroku - część pierwsza

Od dłuższego czasu przekonujemy przedsiębiorczych Polaków w Wielkiej Brytanii, że sukces firmy w dużej mierze zależy od przemyślenia pomysłu i zaplanowania wszystkiego z wyprzedzeniem. Formalnym dowodem takiego działania jest właśnie biznesplan, który powinno się tworzyć nie tylko pod grant lub pożyczkę, ale przede wszystkim - dla siebie.

W tworzeniu biznesplanu bardzo ważne jest spojrzenie na biznes i na siebie jako biznesmena obiektywnie, z zewnątrz. Dlatego zachęcalibyśmy mimo wszystko do zlecania wykonania biznesplanu firmie zewnętrznej, na przykład naszej - Polish Matters Consulting Ltd. (dane kontaktowe - pod artykułem). Jednak jeśli tak naprawdę chcesz być “Zosią Samosią” i robić wszystko sam, to przygotuj się na wiele godzin ciężkiej pracy, a potem jeszcze na staranne spisywanie jej efektów. Jeśli masz ten biznesplan przedstawić jakiemuś Brytyjczykowi - grantodawcy, specjaliście w banku od pożyczek czy na przykład inwestorowi, to jest to prawdziwa harówka, bo trzeba zadbać również o poprawność językową czy przejrzystość graficzną dokumentu.

1. Strona tytułowa

Biznesplan warto zacząć od ładnej strony tytułowej, gdzie znajdzie się informacja, że jest to właśnie biznesplan firmy XYZ. Warto by było umieścić już na tej stronie logo firmy - to przekona każdego czytelnika, że nawet ten aspekt zakładania działalności wziąłeś pod uwagę.

2. Strona druga - spis treści

Za stroną tytułową angielskim stylem powinien znaleźć się spis treści, który oczywiście powstanie dopiero po zakończeniu wszystkich prac, ale jeśli opracowujesz dokument w Wordzie miej to na względzie przy formatowaniu dokumentu.

3. Strona trzecia - dane właścicieli

Na tej stronie należy podać nazwę firmy oraz dane właścicieli: imiona i nazwiska, adresy, numery telefonów, adresy e-mailowe, a także dane adresowe firmy, jeśli już są znane. Jeśli jej właściciele mieszkają pod różnymi adresami, a sama firma jeszcze własnego adresu nie ma, należy wybrać jeden z adresów prywatnych właścicieli biznesu jako ten do przyszłej korespondencji.

Strona ta dostarcza informacji kontaktowych. Gdy my, jako doradcy biznesowi firmy Polish Matters Consulting Ltd., opracowujemy biznesplan dla klienta, umieszczamy tu również imię i nazwisko doradcy, podając jego kwalifikacji oraz dane kontaktowe. Taki zapis dodatkowo przekonuje czytającego, że biznesplan został przygotowany fachowo, przy pomocy specjalisty.

Na dole tej strony powinny znaleźć się podpisy właścicieli, które potwierdzają, że informacje zawarte w dokumencie są prawdziwe, a on sam jest kompletny. Dlatego też biznesplan powinno się podpisywać dopiero na samym końcu, podając datę ukończenia prac nad jego sporządzeniem.

4. Strona czwarta - streszczenie

Podobnie jak spis treści, ta strona również jest jednym z końcowych etapów sporządzania dokumentacji - jest jednostronicowym podsumowaniem całego biznesplanu, wyjaśniającym na czym polega nasz pomysł i jaki jest zasięg firmy, przedstawiającym kto jest klientem docelowym, a także przekonującym dlaczego firma odniesie sukces. Celem tego streszczenia jest przedstawienie zarysów biznesplanu tak, żeby czytelnik chciał go czytać dalej i zaznajomić się z Twoim pomysłem na firmę. Bardzo ważne jest, żeby całe streszczenie było pełne entuzjazmu, profesjonalne i kompletne, a z drugiej strony - zwięzłe.

Jeśli starasz się o pożyczkę lub grant właśnie w tym miejscu powinieneś określić, ile pieniędzy potrzebujesz i na co zamierzasz je spożytkować.

5. Strona piąta - szanse biznesowe, informacje o biznesmenie/biznesmenach

Ta część biznesplanu dotyczy Ciebie i Twojego wspólnika/Twoich wspólników. Tu możesz zamieścić życiorys (CV), ale jeszcze lepiej jest szczegółowo opisać takie zagadnienia jak:

• Wykształcenie i kwalifikacje - warto opisać odpowiednik polskich kwalifikacji w formie “leveli” (level 1 - podstawówka, level 2 - ukończone gimnazjum lub zawodówka, level 3 - matura, level 4 - dwuletnie studium lub licencjat, level 5 - studia magisterskie); a także podać naszej poziom znajomości angielskiego.

• Wcześniejsze doświadczenie zawodowe i biznesowe (przy czym nie chodzi o wymienianie wszystkich zakładów pracy, a raczej przedstawienie, w jakich zawodach i branżach pracowałeś i jak długo) - skup się na tych, które mają najwięcej wspólnego z zakładanym biznesem. Jeśli w Wielkiej Brytanii pracujesz na mało wymagającym stanowisku, tym bardziej warto przedstawić bogate doświadczenie zawodowe i biznesowe z Polski.

• Szkolenia - wymień nazwy szkoleń i lata ukończenia, ale podaj tylko te związane z zakładaną działalnością. Szczególnie ważne są te z zakresu biznesu, marketingu, zarządzania, ale nie bez znaczenia są też komputerowe czy księgowe. Grantodawca czy bank udzielający pożyczki chce wiedzieć, czy masz pojęcie o prowadzeniu firmy, o tym, że nie tylko trzeba świadczyć usługi, coś produkować czy sprzedawać, ale też trzeba prowadzić dokumentację, płacić podatki itp. Informacja o szkoleniach powinna być poparta zaświadczeniami - certyfikatami, które powinny być załączone jako załącznik do biznesplanu. Właśnie dlatego nasza firma uczestnikom naszych kursów biznesowych wydaje teraz imienne certyfikaty, które mogą się przydać na tym etapie starania się o finanse na działalność gospodarczą.

• Inne istotne informacje - tu można zamieścić informacje o posiadanych kontaktach biznesowych, na przykład w Polsce.

• Hobby i zainteresowania - podobnie jak w przypadku CV lepiej jest podawać takie zainteresowania, które mają jakieś przełożenie na Twój biznes - na przykład komputery i internet albo podróże (przy firmach transportowych) lub gotowanie (np. jeśli chcesz prowadzić jakąś firmę cateringową).

6. Strona szósta - szanse biznesowe: produkty/usługi

W tym miejscu musisz określić, jak będziesz prowadził swoją działalność - czy w pojedynkę (jako “sole trader”) czy w spółce partnerskiej (“partnership”), a może już jako firma z osobowością prawną, np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (“limited company”) lub partnerstwo z ograniczoną odpowiedzialnością (“limited liability partnership”)?

Jeśli masz wspólników trzeba podać udział procentowy poszczególnych właścicieli. Nawet przy dwóch osobach nie musi być to prosty układ 50:50, ale na przykład 80:20.

Wreszcie należy objaśnić, czym zamierzasz się zajmować - przedstawić swoje produkty i usługi możliwie najdokładniej wyjaśniając ich zalety i najważniejsze cechy. Jeśli ma to być sprzątanie, to warto napisać, co będzie sprzątać Twoja firma - czy domy prywatne, biura czy duże obiekty przemysłowe itp. Istotne jest też zaznaczenie stosowanych technologii - na przykład to, że sprzątanie będzie wykonywane przy pomocy profesjonalnego sprzętu marki Karcher lub też że będzie to sprzątanie przy pomocy myjek ciśnieniowych, myjek parowych albo odkurzaczy piorących.

Oczywiście możesz tu przedstawić też plan rozwoju firmy pod względem oferowanych produktów i usług. Biorąc znowu jako przykład firmę sprzątającą możesz napisać, że początkowo będzie to sprzątanie domów prywatnych, a później również (albo wyłącznie) biur i obiektów przemysłowych.

Strona siódma - szanse biznesowe: pomieszczenia/urządzenia

Przystępując do prowadzenia firmy musisz przemyśleć sprawę lokalu. Przede wszystkim, czy go naprawdę potrzebujesz i czy Cię na niego stać. Czasem nie ma sensu wydawać pieniędzy na siedzibę firmy, w której tak naprawdę nikt nie ma kiedy nawet odbierać telefonów, bo wszyscy są w terenie. Może lepiej całe biuro mieć w domu?

Jeśli jednak chcesz prowadzić działalność, która wymaga lokalu na mieście zastanów się, jaki ma być to rozmiar i typ przestrzeni: czy biuro, czy typowy sklep, czy na przykład “unit” w specjalnych strefach industrialnych. Przemyśl sprawę rozmiaru i typu przestrzeni, jakiej potrzebujesz.

W tym miejscu powinieneś przemyśleć, a następnie przedstawić takie kwestie lokalowe jak:

• Przepisy budowlane i związane z zagospodarowaniem przestrzennym: lokale mają różne oznaczenia, określające ich przeznaczenie i czasem przekształcenie lokalu do innego celu jest nieopłacalne. Lepiej od razu szukać lokalu, który ma określoną kategorię przeznaczenia.

• Koszt lokalu: pamiętaj, że oprócz czynszu, będziesz musiał również płacić podatek od lokalu biznesowego - business rate. Informację o jego wysokości powinien podać Ci albo właściciel lokalu albo agent nieruchomości, który w jego imieniu wynajmuje lokal. Jeśli nie mogą lub nie umieją Ci podać, zwróć się do naszej firmy (Polish Matters Consulting Ltd. - dane kontaktowe pod artykułem), a my sprawdzimy to za Ciebie.

• Umowa wynajmu: dokładnie sprawdź, na ile lat umowa opiewa, jakie są konsekwencje wcześniejszego wymówienia lokalu, a także spróbuj ponegocjować cenę, na przykład uzyskać zwolnienie z płacenia czynszu przez pierwsze 3 miesiące.

• Wyposażenie stałe: meble, sprzęt komputerowy, specjalistyczne urządzenia i maszyny.

• Wymagane typy licencji: zdobycie licencji na sprzedaż alkoholu trwa i wymaga pewnej dokumentacji, a także opłat.

• Uregulowanie związane ze środowiskiem i higieną: jak będziesz utylizował śmieci, wytwarzane przez Twój biznes - koszty wywozu śmieci, koszty odbioru np. zużytego oleju z frytkownic.

• Bezpieczeństwo i zabezpieczenia: monitoring, zamki i inne zabezpieczenia przed włamaniem itp.

• BHP: wymagania odnośnie bezpieczeństwa i higieny pracy - tu warto skontaktować się ze specjalistyczną firmą, opracowującą dokument oceny ryzyka w danym biznesie.

• Ubezpieczenia: jak zabezpieczysz własny biznes przed ryzykiem.

• Media: pamiętaj, że jako biznes, będziesz korzystał z taryf biznesowych. W przypadku prądu i gazu oznacza to zwykle nie tylko 20 proc. podatek VAT od paliw (w przypadku energii dostarczanej do domu jest to tylko 5 proc.), ale także opłata stała za każdy dzień. Podobnie, jeśli w Twoim lokalu klienci i pracownicy słuchają radia, musisz opłacać TV licence, chociaż gospodarstwa domowe nie płacą za słuchanie radia.

• Zalety i wady wybranej lokalizacji: najważniejsze jest to, czy lokalizacja odpowiada typowi Twojego biznesu. Bez sensu jest przecież otwieranie eleganckiej restauracji w “industrial estates” albo prowadzenie warsztatu stolarskiego na ulicy handlowej.

• Dostęp: przemyśl sprawę dojazdu, parkingów, a także ewentualnego dostępu dla osób na wózkach i matek z dziećmi w wózkach. Głupotą byłoby otwieranie sklepu z odzieżą niemowlęcą na piętrze, gdzie nie ma ani wygodnego podjazdu, ani windy.

Wkrótce druga część poradnika.

Autor: doradcy biznesowi Polish Matters Consulting Ltd. www.polmc.com, [email protected] tel. 01670 538 462