Do góry

Co świat ma ze Szkocji: historia odkrycia...

Dziennikarz The Telegraph, Michael Wilkinson, przypomina nam, co my - reszta świata- zawdzięczamy Szkocji?

Szkocja to nie tylko pola i łąki. Choć te bywają wyjątkowej urody. Fot. Małgorzata Lachowicz-Jachim

Okazuje się, że na tym nieurodzajnym skrawku ziemi, obmywanej wodami zimnych mórz i pod wiecznie zasnutym chmurami niebem, rodziło się wyjątkowo wielu wynalazców i odkrywców. Oni zaś dawali początek nowościom, które zmieniały świat (czyżby inspirację czerpali rozmyślając nad szklaneczką whisky?).

Michael Wilkinson przypomina dziesięć z takich epokowych odkryć i wynalazków, ojcowie których zrodzili się na szkockiej ziemi. A są to tak doniosłe idee, jak np. identyfikacja za pomocą odcisków palców. Jak pisze Wilkinson na jej pomysł wpadł w 1880 r. chirurg, dr Henry Faulds, urodzony w Ayrshire. Konkretnie zaś - wymyślił, by zachowywać odciski palców używając atramentu. To z kolei naprowadziło na ideę, że w ten sposób identyfikować można by przestępców - porównując ich odciski palców ze znalezionymi na miejscu zbrodni.

(Nie był to jedyny tak ważki wkład Szkocji w historię światowej kryminologii i kryminalistyki: zrodziła ona bowiem także Artura Conan Doyle, czyli ojca Sherlocka Holmesa, a także przyczyniła się - w zakresie nazwy - do powstania “Scotland Yardu”).

Nie każdy wie, że dzielnym Szkotom zawdzięczamy także… spłuczkę toaletową. Wilkinson pisze o pierwszym patencie na nią, zdobytym przez zegarmistrza z Edynburga, Aleksandera Cumminga. W 1775 r. wynalazł on syfon toaletowy, który zapobiec miał przedostawaniu się gazów z kanalizacji do wnętrz budynku. Jego wynalazek dał początek dzisiejszym instalacjom hydraulicznym.

Oczywiście, do tej listy możemy dorzucić coś od siebie. Hm… Rzecz jasna: penicylina, oczywiście: whisky, peleryna przeciwdeszczowa (trudno się dziwić), szkocka krata… Jeżeli zaciekawiły Cię inne szkockie odkrycia i pomysły, możesz także czytać The Telegraph.

Źródło: Michael Wilkinson, Scottish independence: what did Scotland ever bring to the world?, telegraph.co.uk

Komentarze 9

Arthur_L
1 298 3
Arthur_L 1 298 3
#118.09.2014, 09:47

A ciuchcię kto wymyślił? No?

Zbychu_zPlebani
7 835
#218.09.2014, 11:06

#1
Andrzej Grabowski?

DocEnt
1 409 20
DocEnt 1 409 20
#318.09.2014, 20:11

A rower kto wymyślił w Paisley

Zbyszek
372
Zbyszek 372
#418.09.2014, 22:24

(czyżby inspirację czerpali rozmyślając nad szklaneczką whisky?).
nad tym to bym polemizował

Negocjator
7 824 9
Negocjator 7 824 9
#503.10.2014, 10:21

Kumpel z pracy powiedzial, ze Szkoci drut wymyslili, kiedy Mc Pershon z Glasgow i Mc Cloud z Aberdeen pensa sobie z reki wyrywali.

DocEnt
1 409 20
DocEnt 1 409 20
#603.10.2014, 16:53

Przychodzi Szkot do sklepu, długo się zastanawia, przelicza drobne, wreszcie, ciężko wzdychając, decyduje się i kupuje czerwone wino. Chowa je za pazuchę i wychodzi. Potyka się i upada, uderzając się prosto w klatkę piersiową. Kiedy wkłada rękę za pazuchę, czuje wilgoć. W myślach:
- O Boże, spraw, żeby to była krew...

DocEnt
1 409 20
DocEnt 1 409 20
#703.10.2014, 17:17

Telefon - Alexander Graham Bell
Fax - Alexander Bain
Znaczki pocztowe - James Chalmers
Opony - John Boyd Dunlop
Rower - Kirkpatrick Macmillan
Zapałki - Issac Holden
Zamrażarka - Wiliam Cullen
Telewizja - John Logie Baird
Nowoczesna ekonomia - Adam Smith
Bank centralny -angielski bank centralny – Wiliam Paterson
Bankomat – John Sherpherd-Barron
Banknoty - John Law
Lekarstwo na malarie - George Cleghorn
Penicylina – Alexander Fleming
Silnik parowy - James Watt i William Murdock.
Statek parowy - Patrick Miller i William Symington
Muszla klozetowa - Alexander Cummings
Znieczulania chloroformem - Simpson
Plastry samoprzylepne, szyny do stabilizacji złamanych kości, kleszcze do uszczelniania tętnic - Robert Liston

Owieczka Dolly została sklonowana również w Szkocji w Rosslyn (tak w tym Rosslyn gdzie znajduje się słynna kaplica Rosslyn Chapel - znana m.in. z Kodu Leonarda DaVinci)

Insulina, igła lekarska, papier toaletowy w rolce, parafina, chloroform itd.

astroman
8 078
astroman 8 078
#803.10.2014, 22:26

Pierwsze banknoty to chińczycy używali, na długo przed pomysłami Law'a w Europie (początek XVIII wieku).
Pierwsze egzemplarze banknotów do Europy z Chin przywiózł Marco Polo już pod koniec XIII wieku.

DocEnt
1 409 20
DocEnt 1 409 20
#903.10.2014, 22:49

astronom - no tak, to tak jak z innymi wynalazkami czy odkryciami jak na przykład to że K.Kolumb odkrył Amerykę, choć wiemy że była odkryta wcześniej. Pierwsze zegary mechaniczne powstały w XIII- XIV w. ale ktoś zapomniał o mechanizmie z Antykitiry i innych wynalazków z przed kilku tyś. lat.
Etc Etc