Jak przeprowadzić rozwód w Polsce mieszkając w UK?

Polacy zamieszkali w Wielkiej Brytanii, którzy postanowią się rozwieść, stają przed dylematem, w którym kraju wnieść pozew o rozwód. Ze względu na kwestie językowe oraz finansowe, często decydują się na rozwód przed polskim sądem. Możliwość wyboru daje Rozporządzenie Rady (WE) nr 2201/2003, w myśl którego wystarczy by obydwie strony miały polskie obywatelstwo, by móc się rozwieść w Polsce.

Jak napisać pozew o rozwód?

Pozew o rozwód można napisać samodzielnie i złożyć osobiście w biurze podawczym lub wysłać do sądu pocztą. Alternatywnie można skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego), który będzie reprezentował nasze interesy w sprawie o rozwód. Jeśli strona wnosząca pozew nie jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, musi liczyć się z koniecznością osobistego stawiennictwa na rozprawie (inaczej sąd zawiesi postępowanie). Jeśli strona udzieli pełnomocnictwa do reprezentowania jej adwokatowi lub radcy prawnemu – może uniknąć konieczności przyjazdów do Polski.

W pozwie o rozwód trzeba wskazać m.in.:

• czy żądamy orzekania o winie

• w jaki sposób uregulowana zostanie opieka nad nieletnimi dziećmi

• z którym z rodziców dzieci mają mieszkać po rozwodzie

• jakie alimenty ma płacić rodzic, który nie mieszka na co dzień z dziećmi

• czy sąd ma orzekać o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania przez czas zamieszkiwania w nim rozwiedzionych małżonków.

Opłata sądowa od wniesienia pozwu w sprawie rozwodowej obecnie wynosi 600 zł. Wkrótce może ona wzrosnąć. Do pozwu trzeba dołączyć oryginał aktu małżeństwa oraz aktów urodzenia dzieci (można je uzyskać w Urzędzie Stanu Cywilnego przez pełnomocnika). W pozwie należy przytoczyć okoliczności, które wskazują na trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego i zgłosić odpowiednie dowody (np. zeznania świadka, który potwierdzi, że rozwód nie sprzeciwia się dobru dzieci stron).

Czy trzeba przyjeżdżać na rozprawę do Polski?

Jeśli powód (osoba inicjująca postępowanie) nie stawi się na pierwszą rozprawę, postępowanie zostanie zawieszone – chyba że działa przez pełnomocnika. Druga osoba nie musi stawić się na rozprawie, ale sąd powinien przesłuchać obydwie strony postępowania.

Nie oznacza to jednak, że trzeba przylatywać na rozprawę do Polski. Jeśli jedna ze stron przebywa na stałe za granicą i jej przesłuchanie byłoby nadmiernie utrudnione, sąd może zdecydować, że przesłucha tylko jedną stronę lub pominie ten element postępowania.

Jeśli mieszkamy na stałe za granicą, możemy również wnieść wniosek o przesłuchanie nas w konsulacie w drodze tzw. pomocy prawnej. Wniosek o przesłuchanie w konsulacie nic nie kosztuje. Czas oczekiwania zależy od sprawności działania sądu i konsulatu – najpierw to Sąd Okręgowy musi wystąpić ze specjalną odezwą, a później konsulat wzywa stronę w celu przeprowadzenia dowodu

Ile trwa sprawa o rozwód?

Jeśli wniesiony przez nas pozew nie będzie zawierał braków formalnych i sąd nie będzie musiał wzywać do ich uzupełnienia, data rozprawy zostanie wyznaczona od razu po wpływie pozwu do sądu. Czas oczekiwania na datę rozprawy od wpłynięcia pozwu będzie zależał od liczby spraw rozpatrywanych aktualnie w Sądzie Okręgowym, do którego składamy pozew. W większych miastach czas oczekiwania nie przekracza kilku miesięcy.

Może się zdarzyć, że wyrok zapadnie już na pierwszej rozprawie. Będzie tak np. jeśli strony są zgodne co do wszystkich kwestii, o których musi zadecydować sąd. Jest to także możliwe nawet w przypadku istnienia konfliktu, jeśli łatwe jest udowodnienie poszczególnych racji.

Jeśli jednak wystąpią komplikacje i konieczne będzie przesłuchiwanie kolejnych świadków lub zgromadzenie dowodów, na wyrok poczekamy dłużej. Jeśli jednej ze stron zależy na orzeczeniu rozwodu z wyłącznej winy małżonka/małżonki trzeba się liczyć z tym, że postępowanie dowodowe będzie trwało dłużej niż w przypadku rozwodu bez orzekania o winie.

Po wydaniu wyroku w sprawie rozwodu, musi upłynąć 21 dni aby wyrok się uprawomocnił. Jeśli żadna ze stron nie wniesie w tym czasie apelacji, wyrok jest prawomocny. Rozwód oznacza m.in., że między małżonkami rozwiązana zostaje wspólność majątkowa (o ile małżonkowie nie zawarli wcześniej intercyzy). Zazwyczaj kolejnym krokiem po uzyskaniu rozwodu jest podział majątku wspólnego małżonków – który jest sprawą od rozwodu niezależną.

---

O autorce

Katarzyna Zagata – adwokat, specjalizuje się w prowadzeniu spraw Polaków mieszkających za granicą przed sądami w Polsce, udziela również porad prawnych on-line za pośrednictwem serwisu www.kancelaria.zagata.pl. Pomaga w uzyskiwaniu odszkodowań na drodze sądowej, ale również obsłudze biznesu, prawie rodzinnym, spadkowym i pracy.