Ustawowy zasiłek macierzyński (Statutory Maternity Pay) stanowi pomoc finansową, mającą umożliwić kobietom wzięcie urlopu przed i po urodzeniu dziecka. Zasiłek ten jest wypłacany przez pracodawcę przez 39 tygodni. Otrzymują go kobiety, spełniające pewne kryteria.
Komu przysługuje zasiłek SMP?
Prawo do ustawowego zasiłku macierzyńskiego (Statutory Maternity Pay) przysługuje przez 39 tygodni urlopu macierzyńskiego osobom pracującym legalnie (zarówno pracownikom kontraktowym "employee" jak i pracownikom "worker", które spełniają następujące warunki:
- nieprzerwane zatrudnienie u tego samego pracodawcy przez okres co najmniej 26 tygodni w chwili rozpoczęcia 15 tygodnia przed planowanym terminem porodu;
- średnie zarobki w wysokości co najmniej 102 funtów tygodniowo .
Jeśli jesteś zatrudniona w większej liczbie zakładów, mogą Ci przysługiwać uprawnienia do zasiłku macierzyńskiego od każdego z pracodawców.
Co w przypadku rezygnacji z pracy?
Jeśli masz prawo do otrzymywania SMP, przysługuje Ci ono nawet jeśli zdecydujesz się na odejście z pracy przed otrzymaniem pierwszej części lub w trakcie otrzymywania zasiłku. Nie musisz go zwracać.
Jak i kiedy ubiegać się o SMP?
Pracownicy kontraktowi (employee) mogą sami zdecydować kiedy ustawowy zasiłek macierzyński zacznie być wypłacany. Wypłatę zasiłku można otrzymać najwcześniej na 11 tygodni przed tygodniem, na który jest wyznaczony termin porodu, a najpóźniej od dnia następującego po dniu porodu. Zwykle wypłacanie zasiłku rozpoczyna się wraz z początkiem obowiązkowego urlopu macierzyńskiego (czyli zaraz po porodzie).
Aby skorzystać z ustawowego zasiłku macierzyńskiego, musisz powiadomić pracodawcę o swoim zamiarze co najmniej 28 dni przed dniem, w którym chciałabyś zacząć naliczanie zasiłku. Pracodawca może sobie zażyczyć, aby powiadomienie to miało formę pisemną. Może też poprosić Cię o kopię zaświadczenia o tym, że spodziewasz się dziecka (mowa tzw. maternity certificate – Form MAT B1, wydawanego przez lekarza pierwszego kontaktu lub położną nie wcześniej, niż po upływie 21 tygodnia ciąży).
Termin rozpoczęcia naliczania zasiłku można zmienić pod warunkiem, że pracodawca otrzyma powiadomienie o takiej zmianie z 28-dniowym wyprzedzeniem.
Wysokość zasiłku SMP i sposób wypłaty
Przez pierwsze 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przysługuje Ci zasiłek w wysokości 90% Twojego przeciętnego tygodniowego wynagrodzenia, a przez kolejne 33 tygodnie – do 128.73 funtów tygodniowo lub 90% Twoich średnich tygodniowych zarobków (jeśli te 90% wynosi mniej niż 128.73 funtów tygodniowo).
Forma i termin płatności są zwykle takie same, jak w przypadku pensji.
Zasiłek macierzyński traktuje się jak zwykłą wypłatę, dlatego płatność podatku dochodowego i składek na ubezpieczenie społeczne przebiega tak samo, jak w przypadku zwykłego wynagrodzenia.
Jeśli nie kwalifikujesz się do zasiłku SMP
Jeśli nie kwalifikujesz się do otrzymywania ustawowego zasiłku macierzyńskiego w żadnym miejscu pracy (jeśli masz ich więcej), być może przysługuje Ci Maternity Allowance – zapomoga macierzyńska, wypłacana przez Jobcentre Plus (lub Jobs and Benefits w Irlandii Północnej) (zobacz: Zapomoga macierzyńska (Maternity Allowance)).
Innym rodzajem wsparcia dla świeżo upieczonych matek jest zasiłek macierzyński Sure Start Maternity Grant, przyznawany jednorazowo osobom otrzymującym Income Support, Working Tax Credit, Child Tax Credit lub inne rodzaje wsparcia finansowego i spełniającym pozostałe warunki (zobacz: Brytyjskie "becikowe" (Sure Start Maternity Grant)).
Istnieje szereg innych świadczeń, dostępnych dla kobiet w ciąży i młodych mam. Są to: Dziecięce Fundusze Powiernicze (Child Trust Funds),
Zasiłek na dziecko (Child Benefits), bezpłatne recepty i leczenie stomatologiczne oraz zasiłki dla osób mało zarabiających. Zakwalifikowanie się do otrzymywania powyższych zasiłków zależy od osobistej sytuacji ubiegającej się kobiety.
Więcej można dowiedzieć się z przewodnika Expecting or bringing up children on benefits, opracowanego przez DirerectGov.
Niektórzy pracodawcy opracowują własne, wykraczające poza ramy ustawowe, schematy urlopów i zasiłków macierzyńskich. Sprawdź czy jest coś na ten temat w Twojej umowie o pracę lub zapytaj o to pracodawcę. Twój szef nie może zaoferować warunków mniej korzystnych, niż te, które przysługują Ci zgodnie z ustawą.
Indywidualna pomoc
Aby sprawdzić jakie wsparcie Ci przysługuje, możesz skorzystać z Interaktywnego Przewodnika po Prawie Pracy (Tailored Interactive Guidance on Employment Rights, TIGER).
Dalsze informacje i porady
Szczegółowych informacji na temat zasiłku macierzyńskiego szukaj na stronie HM Revenue and Customs (HMRC): Statutory Maternity Pay.
Jeśli kwalifikujesz się do otrzymywania zasiłku macierzyńskiego, a pracodawca odmawia wypłaty, możesz złożyć na niego skargę w swoim lokalnym biurze HM Revenue and Customs (HMRC), nie później niż 6 miesięcy od złamania przez niego prawa.
Darmowe i poufne informacje i porady w sprawie praw pracy udziela The Advisory, Conciliation and Arbitration Service (Acas). Infolinia ACAS: 0845 747 47 47 działa od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 do 18:00.
Agencja ds. Stosunków Pracy (The Labour Relations Agency, LRA) udziela informacji i porad w zakresie szeregu spraw związanych z zatrudnieniem w Irlandii Północnej. Poradę oraz informacje uzyskasz telefonicznie (0289 032 14 42), faksem lub osobiście w siedzibie.
Informacji możesz zasięgnąć także w lokalnym Biurze Porad Obywatelskich (Citizens Advice Bureau).