Do góry

Jak podzielić spadek po zmarłym przed sądem w Polsce?

Jeśli twój spadkodawca przed śmiercią mieszkał w Polsce lub majątek wchodzący w skład spadku znajduje się w Polsce, musisz załatwić sprawy spadkowe w Polsce.

Pierwszym etapem postępowania spadkowego jest zazwyczaj stwierdzenie nabycia spadku. Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku pozwala na uzyskanie odpowiedzi na pytanie, kto dziedziczy spadek. Jeśli jest kilku spadkobierców żeby móc samodzielnie dysponować poszczególnymi przedmiotami wchodzącymi w skład masy spadkowej (np. samodzielnie sprzedać mieszkanie po rodzicach) trzeba jeszcze podzielić spadek. Nie jest konieczne aby w tym celu przylatywać do Polski na rozprawy lub samodzielnie składać wniosek do sądu, jeśli skorzysta się z pomocy adwokata.

Wyróżniamy trzy sposoby działu spadku:

  • podział fizyczny, np. spadkodawca zostawił po sobie dużą działkę, którą można podzielić na mniejsze i przyznać każdemu ze spadkobierców

  • przyznanie składnika majątku jednemu ze spadkobierców, np. przyznanie domu synowi zmarłego z obowiązkiem spłaty pozostałych spadkobierców, np. żony zmarłego i córki zmarłego

  • podział cywilny – tj. sprzedaż np. domu po zmarłym i podział uzyskanej kwoty między spadkobierców

Wniosek do Sądu Rejonowego

Z wnioskiem o dział spadku należy wystąpić do Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce lub (jeżeli nie da się go ustalić) do sądu miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy.

Podział cywilny

Jeżeli przy dziale spadku żaden ze współwłaścicieli nie wyraża zgody na przyznanie mu określonej rzeczy wchodzącej w skład spadku, sąd zarządza jej podział cywilny czyli sprzedaż licytacyjną. Jest to najmniej korzystne rozwiązanie dla spadkobierców, ponieważ wiąże się z koniecznością ponoszenia m.in. kosztów oszacowania wartości nieruchomości wchodzących w skład spadku, kosztów egzekucyjnych zw. ze sprzedażą nieruchomości przez komornika, które będą ponosić wszyscy spadkobiercy. Ponadto należy wskazać, iż sprzedaż nieruchomości przez komornika wiąże się z otrzymaniem o wiele niższej ceny niż przy sprzedaży na wolnym rynku (tj. 2/3 wartości oszacowania przy II licytacji).

Gdy w skład spadku wchodzi nieruchomość (np. dom, mieszkanie), a spadkobiercy nie są w stanie porozumieć się co do wartości tego składnika majątku spadkowego, wówczas powstanie konieczność przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego.

Dział spadku

Sąd dokonując działu spadku ustala wartość poszczególnych składników spadku w chwili dokonania działu, więc nie warto czekać z wszczęciem tego postępowania, ponieważ niektóre składniki majątku (jak np. gotówka, samochód) mogą tracić na wartości.

W sprawie o dział spadku sąd będzie również rozstrzygał o tzw. nakładach na majątek spadkowy (jeśli takie roszczenia zostaną zgłoszone). Znaczenie przy dziale spadku mogą mieć również darowizny dokonane przez spadkodawcę przed śmiercią. Czas trwania postępowania o dział spadku zależy w dużej mierze od tego czy spadkobiercy są w stanie się porozumieć co do wartości poszczególnych składników majątku spadkowego i sposobu podziału. Jeśli tak jest postanowienie o dziale spadku może być wydane już na pierwszej rozprawie. Jeśli spadkobiercy nie mogą się porozumieć, wówczas trzeba przeprowadzić bardziej skomplikowane postępowanie dowodowe, które pozwoli ustalić wartość majątku po zmarłym.

W artykule „Odziedziczyłeś spadek w Polsce? Oto, co warto wiedzieć” znajdziesz 10 najczęściej zadawanych pytań o spadek.

Inne artykuły:

Jak uzyskać zachowek po zmarłym w Polsce?

Jak znieść współwłasność nieruchomości w RP


O autorce

Katarzyna Zagata – adwokat, specjalizuje się w prowadzeniu spraw Polaków mieszkających za granicą przed sądami w Polsce, udziela również porad prawnych on-line za pośrednictwem serwisu www.kancelaria.zagata.pl. Pomaga w uzyskiwaniu odszkodowań na drodze sądowej, ale również obsłudze biznesu, prawie rodzinnym, spadkowym i pracy.

Komentarze