Po nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, która weszła w życie 7 listopada 2019 r. zmieniły się zasady zaskarżania wyroków wydanych przez polskie sądy. Jeśli twoje powództwo zostało oddalone albo jeśli byłeś pozwany, a polski sąd zasądził świadczenie i nie zgadzasz się z treścią wydanego orzeczenia, możesz je zaskarżyć.
Niniejszy artykuł dotyczy postępowania cywilnego (w tym w sprawach rodzinnych). Apelacja przysługuje od wyroku sądu pierwszej instancji. Sądami pierwszej instancji są sądy rejonowe oraz sądy okręgowe.
Jak zaskarżyć wyrok sądu I instancji jeśli strona brała udział w postępowaniu?
Pierwszym krokiem do wniesienia apelacji jest złożenie wniosku o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem. Wniosek taki musi być złożony w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku. Jeśli spóźnisz się ze złożeniem wniosku, sąd odrzuci twój wniosek.
Pamiętaj, że do zachowania terminu wystarczy nadanie do sądu, który wydał wyrok wniosku (i zachowanie dowodu nadania) w polskiej placówce pocztowej lub w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Jest to ważna regulacja w kontekście wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE. Po Brexicie, aby nie przegapić, terminu warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika w Polsce.
Wniosek o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem w postępowaniu cywilnym podlega opłacie stałej w kwocie 100 zł. Opłatę należy wnieść na rachunek bankowy sądu, który wydał wyrok podlegający zaskarżeniu i dołączyć dowód jej uiszczenia do wniosku (wydruk potwierdzenia przelewu). We wniosku należy wskazać, czy pisemne uzasadnienie ma dotyczyć całości wyroku czy jego części, w szczególności poszczególnych objętych nim rozstrzygnięć.
Jeśli twój wniosek będzie zawierał braki, sąd wezwie cię do ich uzupełnienia. Jeśli jednak nie uzupełnisz ich w terminie, sąd odrzuci wniosek. Jeśli nie złożysz wniosku o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem, wyrok się uprawomocni i nie będziesz mógł się od niego odwołać.
Wniesienie apelacji
Po otrzymaniu odpisu wyroku sądu pierwszej instancji wraz z uzasadnieniem masz prawo się od niego odwołać – tzn. wnieść apelację. Apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem. Apelacja również podlega opłacie, a jej wysokość zależy od wartości przedmiotu zaskarżenia lub rodzaju sprawy. To bardzo ważne aby prawidłowo obliczyć jej wysokość – inaczej sąd odrzuci apelację.
Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji. To oznacza, że ważne jest aby podnieść w niej wszystkie zarzuty wobec rozstrzygnięcia sądu I instancji. Prawidłowe sformułowanie apelacji wymaga wiedzy prawniczej, dlatego warto powierzyć prowadzenie sprawy zaufanemu adwokatowi.
Najczęściej apelacja opiera się na zarzutach nieprawidłowego zastosowania przepisów proceduralnych, błędnej interpretacji prawa materialnego lub błędnego ustalenia stanu faktycznego. Żeby apelacja była skuteczna należy powołać w niej argumenty prawne przemawiające za zasadnością naszego stanowiska.
Po rozpoznaniu sprawy przez sąd drugiej instancji, może on zmienić zaskarżony wyrok albo go uchylić i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania (np. jeśli sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości). Sąd drugiej instancji może również oddalić apelację jeśli uzna ją za bezzasadną. Nie każda sprawa podlega wówczas dalszemu zaskarżeniu skargą kasacyjną, dlatego ważne jest aby apelacja była przygotowana przez profesjonalnego pełnomocnika.
Jak zaskarżyć wyrok sądu jeśli strona nie wiedziała o sprawie?
Czasami osoby mieszkające za granicą dowiadują się o wydanym wyroku, a w ogóle nie wiedziały o toczącym się w Polsce postępowaniu. W takiej sytuacji stronie, która na skutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania przed sądem przysługuje skarga o wznowienie postępowania.
Może ona być wniesiona do sądu, który wydał wyrok, w terminie trzech miesięcy liczonym od dnia, kiedy strona dowiedziała się o wydaniu wyroku. Skarga o wznowienie postępowania powinna odpowiadać warunkom formalnym pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia.
Skarga o wznowienie postępowania podlega opłacie w wysokości takiej jak pozew inicjujący postępowanie. Jej prawidłowe sporządzenie wymaga wiedzy prawniczej. W skardze można również złożyć wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego wyroku.
Jeżeli skarga została skutecznie wniesiona sąd ponownie rozpozna sprawę. Może wówczas ją uwzględnić i zmienić lub uchylić zaskarżony wyrok albo skargę oddalić.
Można złożyć sprzeciw
Innym środkiem zaskarżenia wyroku zaocznego jest sprzeciw. Po nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego pozwany ma co do zasady obowiązek złożenia odpowiedzi na pozew. Jeżeli takiej odpowiedzi pozwany nie złożył w wyznaczonym przez sąd terminie – wówczas zostanie wydany wyrok zaoczny. Można się od niego odwołać składając sprzeciw w ciągu dwóch tygodni od doręczenia wyroku. W sprzeciwie od wyroku zaocznego należy przytoczyć zarzuty, twierdzenia oraz dowody. Sprzeciw podlega opłacie sądowej, której wysokość jest uzależniona od rodzaju sprawy. Skuteczne wniesienie sprzeciwu pozwala na uchylenie wyroku zaocznego.
Odwoływanie się od wyroków wydanych przez sądy w Polsce wymaga wiedzy prawniczej. Nie warto bagatelizować pism z sądu, ponieważ może się okazać, że sprawa zostanie rozstrzygnięta bez naszego udziału. Jeśli nie wiemy jaki środek zaskarżenia nam przysługuje, najlepiej zasięgnąć porady u doświadczonego adwokata.
Czytaj także na Emito.net:
Jak przeprowadzić rozwód w Polsce mieszkając w UK?
Czy mieszkając w UK należy płacić alimenty na dzieci w Polsce?
Koniec związku. Jak zadbać o kontakty z dzieckiem w Polsce?
Jak uzyskać zachowek po zmarłym w Polsce?
Dziedziczenie spadku z Polski. Jak to zrobić na emigracji?
O autorce
Katarzyna Zagata – adwokat, specjalizuje się w prowadzeniu spraw Polaków mieszkających za granicą przed sądami w Polsce, udziela również porad prawnych on-line za pośrednictwem serwisu www.kancelaria.zagata.pl. Pomaga w uzyskiwaniu odszkodowań na drodze sądowej, ale również obsłudze biznesu, prawie rodzinnym, spadkowym i pracy.
Komentarze
Zgłoś do moderacji