Opowieść Emigracyjna

Historie emigracyjne są już wyeksploatowane, zdawałoby się, do granic możliwości.

Mieliśmy już nie raz przykłady mrożących krew w żyłach historii i historyjek. Książki, seriale, filmy fabularne – było już chyba wszystko. Niby temat już oklepany. Co jest takiego w tych książkach, że czyta się je z zaciekawieniem?

Wiele przygód opisywanych przez autorów „emigracyjnych” oraz przez scenarzystów filmów, jest niejako skupieniem wszystkich legend i mitów, które krążą nad polskim środowiskiem na Wyspach. Oczywiście niektóre z opisywanych historii spotkały pewnie niejednego czytelnika żyjącego w polonijnym społeczeństwie, jednak zgrupowanie ich ciasno na obszarze jednej powieści, może trochę tego realizmu „emigracyjnego” odebrać. O ile „Opowieść Emigracyjną” czyta się czasem jak bajkę, to ma to też swoje zalety. W bajce jest książę, księżniczka, dobra wróżka, czarodziej i kilka czarnych charakterów. Książę, chociaż nie bez wad (przecież musi być trochę realności) przybywa po swoją królewnę, a ona już bez trapiących ją wcześniej wątpliwości moralnych, oddaje się mu bez reszty… Dobra wróżka sprawia, że życie staje się łatwe do zniesienia no i na końcu zawsze można napisać, że „żyli długo i szczęśliwie”.

Co sprawi, że książka przypadnie nam do gustu? Coś takiego, co sprawia, że uwielbiamy czytać o życiu innych. Co pozwala nam się identyfikować z główną bohaterką. Powoduje, że trochę jej współczujemy, trochę rozumiemy, bo mamy podobne doświadczenia. W końcu zazdrościmy jej szczęśliwego zakończenia i sami liczymy na to, że nas również spotka coś podobnego. Tyle o fabule – oczywiście w takim stopniu, żeby jednak nie zdradzić nikomu jej szczegółów i nie pozbawić potencjalnego czytelnika odrobiny zabawy.

Zastanawia fakt, czy można mówić tutaj o literaturze obrazującej polską społeczność w Wielkiej Brytanii? Do pewnego stopnia tak. Jak pisałem wcześniej, o przygodach głównej bohaterki słyszał, w różnych wersjach, niejeden Polak. Można pokusić się na stwierdzenie, że niektóre z nich to nawet pewien kanon miejskich mitów i legend, stanowiących trwały element „nowej emigracji”. Tutaj właśnie może być problem, czy to nie jest już jakieś wtórne, czy nie czytaliśmy już o tym wcześniej? Czy nie mamy dejavu?

Być może. Jednak książkę Justyny Nowak czyta się lekko. Jej proza nie jest tworzona na siłę. Przygody głównej bohaterki, Klary, następują po sobie swobodnie i jakby naturalnie. Do pewnego momentu nie dziwi nas nic. Czasem można pokusić się jedynie na refleksję, że życie nie jest takie barwne… lecz jak o tym przekonać czytelnika żyjącego na „emigracji”?

Książka może i nie wyróżnia się specjalnie na tle podobnych, ale jest godna polecenia na miłe wieczory przy kominku z lampką wina w dłoni – jeśli ktoś takowy kominek posiada. Może też być miłą odskocznią od codzienności i dobrym prezentem pod choinkę. Polecamy.