27 kwietnia 1296 roku pod Dunbar wojska szkockie poniosły bolesną klęskę w starciu z armią angielską. Bitwa ta zapoczątkowała pierwszy etap długiej walki Szkocji o niepodległość, której historia na zawsze wpisała się w narodową tożsamość kraju.
Pod koniec XIII wieku Szkocja znalazła się w kryzysie. Śmierć króla Aleksandra III i jego wnuczki Małgorzaty z Norwegii pozostawiła kraj bez bezpośredniego następcy. Wewnętrzne spory o tron wykorzystał Edward I, król Anglii, który narzucił swoją władzę nad Szkocją. Jan Balliol, wybrany na nowego władcę, szybko został sprowadzony do roli angielskiego wasala. Kiedy Szkoci próbowali uniezależnić się poprzez sojusz z Francją, Edward odpowiedział siłą.
W marcu 1296 roku angielskie wojska przekroczyły granicę, zdobywając Berwick w jednej z najkrwawszych operacji militarnych epoki. Kolejnym celem Edwarda I stało się Dunbar – strategicznie położona twierdza na wschodnim wybrzeżu.
Starcie pod Dunbar
27 kwietnia 1296 roku szkocka armia, dowodzona przez Johna Comyna, zajęła pozycje na wzgórzach w pobliżu zamku Dunbar. Dowodzący Anglikami John de Warenne, 6. hrabia Surrey, zastosował manewr, który sprowokował Szkotów do zejścia z dogodnych pozycji. Ruszyli do ataku, przekonani o rychłym zwycięstwie, jednak angielska kawaleria błyskawicznie przejęła inicjatywę. Bitwa została rozstrzygnięta w ciągu kilku godzin.
Ponad stu szkockich szlachciców dostało się do niewoli. Jan Balliol, pozbawiony poparcia i władzy, wkrótce abdykował. Szkocja znalazła się pod brutalną okupacją angielską.
Dunbar – symbol porażki
Bitwa pod Dunbar była ciosem dla szkockiej państwowości. Edward I skonfiskował symbole narodowej tożsamości, w tym legendarny Stone of Scone, który wywiózł do Opactwa Westminsterskiego. Szkocja została zmuszona do uznania angielskiej zwierzchności. Jednak już kilka lat później, na fali rosnącego niezadowolenia, kraj powstał do walki pod wodzą takich postaci jak William Wallace czy Robert Bruce.
Dunbar stało się więc symbolem nie tylko porażki, ale także początku trwającej dziesięciolecia walki o wolność.
Historia spotyka się z naturą
Współczesne Dunbar to spokojne miasteczko w East Lothian, oddalone o około 50 kilometrów od Edynburga. Choć z zamku Dunbar pozostały jedynie fragmenty murów, miejsce nadal budzi wyobraźnię. Port, plaże i klify tworzą dziś spokojny krajobraz, kontrastujący z burzliwą historią tego miejsca.
Dunbar jest także miejscem narodzin Johna Muira – pioniera światowego ruchu ochrony przyrody. W jego rodzinnym domu działa dziś muzeum poświęcone jego życiu i działalności. Okolica zachęca do spacerów, zwłaszcza w rezerwacie John Muir Country Park czy wzdłuż plaży Belhaven Bay, która uchodzi za jedną z najpiękniejszych w całej Szkocji.
Jak dojechać do Dunbar?
Do Dunbar najwygodniej dotrzeć samochodem drogą A1 – podróż z Edynburga trwa około 45 minut. Regularne połączenia kolejowe ScotRail i LNER pozwalają dostać się tam pociągiem w zaledwie 25 minut. W mieście dostępne są wygodne parkingi przy High Street i w pobliżu portu.
Po zwiedzaniu warto zatrzymać się w jednej z lokalnych kawiarni lub restauracji. Polecane jest na przykład The Creel, serwujące świeże owoce morza prosto z zatoki.
Komentarze
Zgłoś do moderacji