Lokatorzy w Anglii zyskali realną ochronę przed wilgocią i pleśnią

Od 27 października w Anglii obowiązuje Awaab’s Law. To nowe prawo, które zmusza właścicieli mieszkań socjalnych do szybkiej reakcji na wilgoć, pleśń i inne zagrożenia. Przepisy nie obejmują Szkocji, Walii i Irlandii Płn., które mają własne regulacje mieszkaniowe.

Domy socjalne w Anglii mają być bezpieczniejsze. Awaab’s Law nakłada na właścicieli – rady miejskie i spółdzielnie mieszkaniowe – obowiązek natychmiastowej reakcji na zgłaszane problemy. Nowe prawo ma chronić ponad cztery miliony najemców.

Właściciele muszą usuwać nagłe zagrożenia dla zdrowia i życia w ciągu 24 godzin od zgłoszenia. Mają także 10 dni roboczych na sprawdzenie skargi dotyczącej wilgoci lub pleśni oraz pięć kolejnych dni na zabezpieczenie mieszkania. Lokatorzy muszą otrzymać informację o wynikach kontroli w ciągu trzech dni roboczych.

Reforma zobowiązuje właścicieli także do uwzględniania indywidualnej sytuacji lokatorów. Dotyczy to rodzin z małymi dziećmi, osób z niepełnosprawnościami lub problemami zdrowotnymi. Jeśli mieszkanie nie może zostać naprawione na czas, właściciel musi zapewnić alternatywne zakwaterowanie.

Nowe przepisy przewidują konsekwencje dla tych, którzy nie wywiązują się z obowiązków. Właściciel może stracić czynsz, zostać obciążony kosztami prawnymi lub zapłacić odszkodowanie.

Awaab Ishak zmarł z powodu pleśni

Ustawa upamiętnia historię dwuletniego Awaaba Ishaka z Rochdale. Chłopiec zmarł w 2020 roku po długotrwałym narażeniu na pleśń w mieszkaniu socjalnym. Jego rodzina walczyła o zmianę przepisów, aby podobne tragedie już się nie zdarzały. Rząd uznał tę sprawę za przełomową i przygotował reformę stawiającą bezpieczeństwo najemców na pierwszym miejscu.

W 2025 roku ochrona w ramach Awaab’s Law zostanie rozszerzona o kolejne zagrożenia, takie jak nadmierne zimno i ciepło, ryzyko pożaru, problemy elektryczne czy kwestie higieniczne. W 2027 roku przepisy obejmą wszystkie pozostałe zagrożenia określone w systemie oceny zdrowia i bezpieczeństwa mieszkaniowego, z wyjątkiem przeludnienia.

Rząd zapowiedział też, że prawo Awaaba obejmie w przyszłości sektor prywatny. Odpowiednie przepisy znajdują się w ustawie o prawach najemców, która zakończyła etap prac parlamentarnych 22 października.

Od 1 listopada 2025 roku właściciele lokali socjalnych będą zobowiązani do przeprowadzania kontroli bezpieczeństwa elektrycznego co najmniej raz na pięć lat. Dotyczy to także urządzeń elektrycznych dostarczanych lokatorom. W 2026 roku te same zasady obejmą sektor prywatny. Maksymalna grzywna za nieprzestrzeganie przepisów wzrośnie do 40 tysięcy funtów.

Co ze Szkocją?

Awaab’s Law jest częścią angielskich reform i dotyczy wyłącznie Anglii. Szkocja ma własne zasady, takie jak obowiązek utrzymania nieruchomości w „tolerable standard”, ale nie przewidują one sztywnych terminów 24 godzin, 10 dni i 5 dni na reagowanie na wilgoć i pleśń.

Walia również nie wprowadziła odpowiednika Awaab’s Law. Obowiązuje tam Renting Homes (Wales) Act, który reguluje standardy mieszkaniowe, lecz nie określa tak szczegółowych terminów działań.

Gdzie uzyskać pomoc?

Lokatorzy mogą sprawdzić swoje prawa na stronie: www.gov.uk/socialhousing-law

Polskojęzyczne informacje dostępne są tu: https://housinghub.campaign.gov.uk/make-things-right/home-page/

W przypadku braku reakcji właściciela można skorzystać z pomocy lokalnego urzędu lub Ombudsmana ds. mieszkalnictwa.