Romana Polańskiego niewielu osobom trzeba przedstawiać – to reżyser takich filmów jak "Chinatown" i "Dziecko Rosemary" oraz zdobywca Oskara za film "Pianista".
Roman Polański i Jack Nicholson na planie "Chinatown" (1974)
Artysta o polsko-francuskim obywatelstwie stał się jednak głównym bohaterem napisanego przez życie thrillera, którego kolejna scena rozgrywa się od końca września, kiedy został zatrzymany w Szwajcarii. Teraz filmowcowi grozi ekstradycja do USA i ponowny proces za seks z nieletnią oraz ucieczkę przed wymiarem sprawiedliwości przed 32 laty.
Romanowi Polańskiemu zarzuca się, że w 1977 roku, podczas sesji zdjęciowej w domu jego przyjaciela i gwiazdy "Chinatown" Jacka Nicholsona upoił 13-letnią wówczas Samanthę Gailey (obecnie Geiger) szampanem i odurzył narkotykami, a następnie odbył z nią stosunek. W stanie Kalifornia czyn lubieżny z nieletnią klasyfikowany jest automatycznie jako gwałt. Reżyser spędził 42 dni pod obserwacją psychiatryczną, ale przed zakończeniem postępowania wyjechał do Francji, by uchronić się przed spodziewaną karą więzienia. Od tego czasu nie mógł wjechać do USA bez groźby natychmiastowego aresztowania.
Ofiara domniemanego gwałtu publicznie wybaczyła Polańskiemu, ale w maju bieżącego roku sąd w Los Angeles definitywnie odrzucił wniosek reżysera o umorzenie sprawy. Jak zaznaczono w orzeczeniu, do rozstrzygnięcia niezbędny jest osobisty udział strony w rozprawie. 76-letniemu reżyserowi grozi do kilkudziesięciu lat więzienia.
26 września Roman Polański został zatrzymany na lotnisku w Szwajcarii, gdzie na festiwalu filmowym w Zurychu miał odebrać nagrodę za całokształt twórczości. Jak poinformował Federalny Sąd Karny w Szwajcarii, przetrzymywany w areszcie ekstradycyjnym reżyser złożył już wniosek o zwolnienie. Sprawa ma zostać rozpatrzona w przeciągu "kilku tygodni", co oznacza, że Polański nie może liczyć na rychłe opuszczenie Zurychu. Nawet jeśli sąd zwolni go z aresztu, przedstawiciele szwajcarskiego rządu najprawdopodobniej złożą odwołanie od tej decyzji.
Prawnicy reprezentujący Romana Polańskiego dokooptowali tymczasem do swego zespołu wpływowego adwokata Reida Weingartena w nadziei wybronienia reżysera przed ekstradycją do USA. Według gazety "New York Times", Weingarten to jeden z najbliższych przyjaciół amerykańskiego ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego Erica Holdera, który wspólnie z sekretarz stanu Hillary Clinton będzie decydował o ekstradycji. "Zwerbowanie Weingartena jest silnym sygnałem, że zespół prawny Polańskiego zamierza mocno nacisnąć dźwignie władzy w Waszyngtonie w jego sprawie" – napisał dziennik.
Petycja o uwolnienie filmowca
Za Polańskim wstawiło się ponad stu światowej sławy artystów. Podpisali oni petycję, w której domagają się "natychmiastowego uwolnienia" reżysera. Jak za francuskim Stowarzyszeniem Autorów i Kompozytorów Dramatycznych (SACD) podała Polska Agencja Prasowa (PAP), do apelu przyłączyli się m.in. reżyserzy: Woody Allen, Pedro Almodovar, David Lynch i Martin Scorsese; aktorki: Jeanne Moreau, Monica Bellucci, Tilda Swinton, a także przewodniczący tegorocznej edycji Festiwalu w Cannes Gilles Jacob.
"Ze zdumieniem przyjęliśmy wiadomość o aresztowaniu Romana Polańskiego przez szwajcarską policję 26 września, kiedy przybył do Zurychu i zmierzał na festiwal filmowy, gdzie miał odebrać nagrodę za całokształt twórczości. Twórcy filmowi z Francji, Europy, USA i całego świata są skonsternowani tą decyzją. Wydaje im się niedopuszczalne, że wydarzenie kulturalne o międzynarodowej randze, oddające hołd jednemu z największych współczesnych reżyserów, zostało wykorzystane przez policję do jego zatrzymania" – napisano w petycji.
"Z uwagi na swój eksterytorialny charakter festiwale filmowe na świecie zawsze pozwalały filmowcom na pokazywanie dzieł w sposób nieskrępowany i bezpieczny, nawet jeśli niektóre państwa się temu sprzeciwiały" – dodano.
Przestępca...
"Słuchając protestów z Polski, Francji i innych krajów europejskich w sprawie zatrzymania Romana Polańskiego można odnieść wrażenie, że reżyser został aresztowany przez jakiś totalitarny reżim za mówienie prawdy o władzy" – skrytykowano głosy o uwolnienie Polańskiego w artykule redakcyjnym gazety "New York Times". Dziennik przyznał, że było coś dziwnego w tym, że Szwajcaria zdecydowała się na aresztowanie Polańskiego właśnie teraz, po tym jak przez lata swobodnie wjeżdżał i wyjeżdżał z tego kraju oraz w tym, w jaki sposób jego sprawę prowadził spragniony sławy sędzia z Kalifornii. Ale "czy jest niesprawiedliwe stawianie przed sądem kogoś, kto przyznał się do kontaktów seksualnych z nieletnią, a następnie uciekł, niezależnie od tego, jak utalentowany by nie był?" – pyta gazeta.
Na przestępstwo, które było udziałem filmowca zwraca uwagę także brytyjski "The Independent". "Nie zapominajmy o czynie, którego dopuścił się Roman Polański i o tym, że reżyser został potraktowany z niezwykłą pobłażliwością (…) Nie mylmy w tej sprawie ofiary ze sprawcą" – przestrzegł komentator, Dominic Lawson. Według niego człowiek, który użył środka oszałamiającego, by odbyć stosunek seksualny z 13-letnią dziewczyną, w normalnych warunkach nie mógłby liczyć na bezkrytyczne poparcie politycznego i literackiego establishmentu. Co więcej, jak podkreślał Lawson, Polański nigdy nie wyraził skruchy z powodu swego czynu, a nawet bezpodstawnie zasugerował w 2003 roku przy okazji skandalu z Monicą Lewinsky, że jest ofiarą podwójnych standardów wymiaru sprawiedliwości.
… czy ofiara?
Publicyści niektórych amerykańskich dzienników bronią jednak polsko-francuskiego reżysera. W felietonie opublikowanym na łamach internetowego wydania "Washington Post" zatytułowanym "Oburzające aresztowanie Romana Polańskiego" Anne Applebaum zastanawiała się: "Dlaczego akurat Szwajcaria – kraj, który tradycyjnie strzegł tajnych kont bankowych międzynarodowych przestępców i skorumpowanych dyktatorów – postanowił aresztować Polańskiego? Musi się za tym kryć coś głębszego."
Choć autorka artykułu nie rozwinęła tego wątku, natychmiast po aresztowaniu pojawiły się podejrzenia, że rząd Szwajcarii chciał w ten sposób zdobyć punkty w sporze z administracją USA, która naciska na ujawnienie tajnych kont przez szwajcarski bank UBS AG, gdzie ukryły swe dochody amerykańskie korporacje. Szwajcarię w przeszłości krytykowano za niechęć do współpracy w ściganiu praktyk prania pieniędzy i oszustw podatkowych, ale na ostatnim szczycie G20 w Pittsburghu pochwalono ją za zmianę podejścia.
Applebaum przypomniała o dowodach na to, że Polański "nie znał prawdziwego wieku" 13-letniej Samanthy, kiedy uprawiał z nią seks. Podkreśliła też, iż ofiara mu wybaczyła, a reżyser "został już ukarany", nie mogąc przyjechać do USA i innych krajów, gdzie groziła mu ekstradycja. Podobny pogląd zaprezentował na portalu internetowym "Wall Street Journal" Marcin Sobczyk, który pytał "co dobrego wyniknie z uwięzienia kogoś, jeżeli czyn przestępczy przestał mieć znaczenie dla zainteresowanej strony"? Autor zwrócił również uwagę, że w samej Szwajcarii "okres przedawnienia wynosi 30 lat dla przestępstw zagrożonych dożywociem, a za tzw. gwałt w sensie prawnym (seks z osobą nieletnią) – 15 lat".
Tymczasem w filmie dokumentalnym "Roman Polanski: Wanted and Desired" ("Roman Polański: poszukiwany i pożądany") reżyserka Marina Zenovich zasugerowała, że filmowiec, choć jest niewątpliwie winny uprawiania seksu z nieletnią, stał się także w pewnym sensie ofiarą, czy też, jak sam to określił, "myszą, którą bawił się wyjątkowo wredny kot". Kotem był prowadzący sprawę sędzia okręgowy Laurence Rittenband, który mając obsesję na punkcie rozgłosu manipulował procesem i okłamywał adwokatów.
_crop_8218.png)
Komentarze 92
Do kryminału pedofila, niech tam zgnije... równe prawa dla obywateli! kto by pomyślał , włóczył sie po swiecie odbierał nagrody a nikt nic nie robił , jak bym to był ja to juz dawno gnił bym w kryminale! 13 latke hmm.... oj Polański polański......
troche dawno temu to bylo.
Przestępca czy ofiara?
ofiara-czego?
Ofiara?Ze odurzyl narkotykami dziecko 13 letnie i odbyl stosunek analny i oralny oraz uciekl wymiarowi sprawiedliwosci.
Ponad 40-letni wówczas Romuś, będąc na skromnej, bezalkoholowej imprezie u Jacusia Nicholsona, został znienacka napadnięty przez nieletnią (13 lat) prostytutkę, która przewróciła go na wyro i następnie brutalnie zgwałciła. Szmata wszystko oczywiście zrobiła z premedytacją a nasz bohater bronił się, jak mógł, ale w końcu skapitulował.
Dziś już jej przebaczył i nawet nie chowa urazy o ten kolejny (po przeżytym holokauście) straszliwy uszczerbek na swej wrażliwej psychice wybitnego artysty aż tu nagle - sruuuu! Sprzedajne szwajcary zdybały i wydały naszego bohatera amerykańskim siepaczom!